حکم ازدواج سفید از منظر اسلام چیست؟

حکم ازدواج سفید از منظر اسلام چیست؟ امروزه واژه‌ی ازدواج سفید را زیاد می‌شنویم که به ازدواج بدون نکاح و عقد گفته می‌شود. این نوع ازدواج بدون محرمیت است و فرهنگ غربی به حساب می‌آید و به همین دلیل خلاف شرع است. در این مقاله از سایت عابدون قصد داریم حکم ازدواج سفید را از نظر اسلام و طبق نظر مراجع بررسی کنیم، پس با ما همراه باشید.

ازدواج سفید چیست؟

به ازدواجی که دارای شرایط زیر باشد ازدواج سفید گفته می شود:

• آغاز و تشکیل پیوند زناشویی بین زن و مرد، وجاهت قانونی و شرعی ندارد و مدت زمان آن مشخص نیست.
• در این نوع ازدواج، صیغه نکاح جاری نمی شود و این امر باعث می شود که این ازدواج مشروعیت لازم را نداشته باشد.
• طبق قانون مدنی، ازدواج در صورتی صحیح است که از ایجاب و قبولی تشکیل شده باشد و آشکارا بر قصد ازدواج طرفین دلالت کند. این ازدواج این شرایط را ندارد.

با توجه به موارد بالا، باید عنوان شود که زن و مرد در این نوع ازوداج بدون وجود موارد زیر، زندگی خود را زیر یک سقف آغاز می کنند.

• ثبت رسمی و قانونی ازدواج
• گذراندن آداب و رسوم عقد رسمی
• در نظر گرفتن مسائل شرعی

بدون شک در این ارتباط، طرفین نسبت به یکدیگر تعهد قانونی و شرعی ندارند. از این رو، قادر به ادعای حق و حقوق نسبت به یکدیگر نمی باشند.

شرایط ازدواج سفید

از آن جایی که در ازدواج سفید، طرفین ملزم به دادن هیچ گونه تعهدی به یکدیگر نیستند، شرایط آن می تواند برای تعدادی از افراد جذابیت داشته باشد. طبق تحقیقات انجام شده، دلایلی مانند مشکلات مالی و اقتصادی، نیاز به شناخت بیشتر یکدیگر، پیش از ازدواج و محک زدن رابطه، عدم الزام به تعهدات مربوط به ازدواج یا در مواردی، عدم اعتقاد به ازدواج دائم از سوی طرفین را می توان به عنوان شرایطی که طرفبن به ازدواج سفید روی می آورند ذکر کرد.

در همین خصوص افرادی به دفاع یا انتقاد از شرایط این نوع ازدواج پرداخته اند. منتقدان این نوع ازدواج با اشاره به این که در ازدواج سفید، افراد هیچ تعهدی به یکدیگر نداشته و می توانند هر زمان که بخواهند از رابطه خارج شوند یا حتی برای ارتباط با شخص دیگر در حین رابطه با محدودیتی مواجه نیستند، عنوان می کنند، ازدواج سفید باعث سست شدن نظام ارزشی جامعه می شود و به نوعی مروج بی بند و باری اخلاقی در جامعه است.

اما در مقابل این گروه، مدافعین ازدواج سفید، با اشاره به برخی شرایط این ازدواج، مانند عدم تعهد مالی، یا حتی عدم تعهد به رابطه دائمی بین طرفین و قبول این شرایط توسط زوجین، معتقد هستند این نوع ازدواج، قابل قبول می باشد و باید به اراده و انتخاب این افراد احترام گذاشته شود.

شرایط ازدواج سفید به نحوی است که زوجین، بدون هیچ نوع عقدی اعم از موقت یا دائمی، شروع به زندگی در یک خانه می کنند. در چنین شرایطی ممکن است، با گزارش افراد دیگر مانند، همسایگان به جرم رابطه نامشروع متهم شوند.

ازدواج سفید از دیدگاه اسلام

از دیدگاه اسلام پدیده ازدواج سفید که در قرون اخیر ظهور کرده و عموماً به زنا و روابط خارج از محدوده های شرعی و قانونی منجر می شود، مورد تایید نیست. از این رو، این شیوه نادرست ارتباط را نمی توان همانند فرهنگ غرب، ازدواج نامید و باید اصطلاح دیگری برای آن به کار برد. همان گونه که در فرانسه لفظ ازدواج را در مورد آن به کار نمی برند. ازدواج سفید یا هم باشی پدیده ای غربی و جاهلانه است که با شعار حمایت از آزادی زنان شکل گرفت و در واقع نوعی از قرارداد با هم بودن بدون عقد شرعی و بدون انجام مراسم و ثبت رسمی از آن یاد می‌کنند که در زبان انگلیسی به عنوان شراکت یا partnership است.

• در ایران به علت سفید ماندن صفحه  مشخصات همسر در شناسنامه طرفین ازدواج‌ سفید نام گرفته است. در تبیین این موضوع، توضیحات و تعاریف مختلفی بیان شده از جمله رابطه ثبت شده و بدون قاعده زن و مرد از گذشته نیز وجود داشته و در حال حاضر این موضوع شکل عرفی  به خود گرفته است و تحت واژه هم خانگی از آن یاد می‌شود. منظور از این هم خانگی، زندگی دو جنس مخالف همراه با زنا و روابط عاطفی، بدون قید و بندهای قانونی ناشی از ازدواج رسمی است. در برخی تعاریف حضور چند ساعته در یک خانه و پرداختن به اموری که در زندگی عادی جریان دارد، نیز در زمره ازدواج‌سفید تلقی می شود.
• ازدواج سفید  بدون ثبت رسمی شکل می‌گیرد.
•  نیاز به حضور شاهد برای آغاز رابطه ندارد.
•  در بسیاری از موارد خطبه عقد بین زن و مرد جاری نمی شود.
• برای آغاز آن غالباً مراسمی برگزار نمی گردد و حتی زمان خاصی نیز برای شروع تعیین نمی‌شود.
•  طرفین دارای مسئولیت ها و وظایف تقریباً همگن ، مشترک و برابر هستند.
•   طرفین الزامی به فرزند آوری ندارند.
•  تمام حقوق مالی از جمله حق ارث منتفی است.
• معاشرت ها اغلب به صورت دوستانه و غیر خویشاوندی است.

آیا ازدواج سفید جرم می باشد؟

مطابق قانون مجازات اسلامی، جرم، فعل یا ترک فعلی است که توسط قانون گذار، برای آن، مجازات تعیین شده است. با توجه به این تعریف از جرم، که در ماده 2 قانون مجازات اسلامی آمده است و این مسئله که قانون گذار ایران تاکنون اقدام به تصویب قانون صریحی در خصوص ازدواج سفید نکرده و مجازاتی برای آن در نظر نگرفته است، نمی توان گفت ازداج سفید در ایران جرم محسوب می شود.

اما همانطور که اشاره شد، مفهوم ازدواج سفید از نظر عموم جامعه و قانون پذیرفته شده نیست و زندگی زناشویی زیر یک سقف، بدون اینکه بین زوجین، عقد نکاحی وجود داشته باشد، علاوه بر وجهه بد اجتماعی، از نظر قانونی نیز می تواند تحت عناوین مجرمانه قرار گیرد.

لذا، ازدواج سفید می تواند تحت عناوین مجرمانه ای مانند رابطه نامشروع یا در قالب جرم زنا، مورد پیگرد قانونی قرار گیرد. و در صورت اثبات این جرائم در دادگاه، طرفین این ازدواج به مجازات مندرج در قانون مجازات اسلامی در خصوص این جرائم محکوم می شوند.

برای مثال، اگر فردی اقدام به گزارشی مبنی بر هم خانگی، زن و مردی کند که رابطه نکاح بین آن ها وجود ندارد، بسته به شرایط و اینکه آیا رابطه جنسی، با شرایط زنا میان زوجین(دخول آلت جنسی مرد در اندام جنسی زن به اندازه ختنه گاه) انجام گرفته یا نه، امکان تحقق دو عنوان مجرمانه رابطه نامشروع یا زنا وجود خواهد داشت.