حکم شرعی معاملات اهرم دار چیست؟

حکم شرعی معاملات اهرم دار چیست؟ معاملات اهرمی به معامله‌ای گفته می‌شود که با پول قرض گرفته شده صورت بگیرد. در بین مراجع تقلید در رابطه با این نوع معاملات اختلاف نظرهایی وجود دارد، به همین دلیل باید به رساله‌ی مرجع خود مراجعه کنید. در این مقاله از سایت عابدون قصد داریم طبق نظر برخی از مراجع به حکم شرعی معاملات اهرم دار بپردازیم.

حکم شرعی ارز دیجیتال

حکم شرعی خرید و فروش ارز دیجیتال بر اساس نظر برخی از مراجع و فقها دارای اشکال و حرام است. در این بین برخی از این مراجع این مسئله را منوط بر تبعیت از قوانین جمهوری اسلامی ایران می‌دانند. در ایران هر فردی باید بر اساس مرجع تقلید خود در زمینه حکم شرعی ارز دیجیتال اطلاعات لازم را کسب کند؛ زیرا نظرات و دید این مراجع با یکدیگر کاملا متفاوت است.

بعضی از مراجع تقلید با توجه به عدم وجود شبهات و همچنین همخوانی با ضوابط اسلامی، اشکالی در معاملات ارزهای دیجیتال نمی‌بینند. ولی برخی دیگر تنها با رعایت احتیاط، دقت و شفافیت در معاملات این موضوع را جایز می‌دانند که شرایط برای تصمیم‌گیری کمی سخت و پیچیده می‌شود. به طور کلی، ارز دیجیتال ارزشی مشابه با پول را دارد. ولی از نظر ویژگی هایی همچون ثبات، عملکرد، میزان ارزش آن با واحد پول ایران کاملا با یکدیگر متفاوت هستند.

به همین دلیل اغلب علمای شریعت با استناد بر تفاوت ویژگی های هر یک، تمایلی به تایید حکم شرعی ارز دیجیتال ندارند. همچنین بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، ماهیت فیزیکی ندارند. از طرفی به دلیل عدم نظارت بانک مرکز و پشتوانه‌های دولتی، امکان سوء استفاده از آن ها وجود دارد. در نتیجه بعضی از علما و فقها ارزهای دیجیتال را مشابه با ربا و غرار، منشا بی عدالتی اقتصادی و اجتماعی می‌بینند. پس در حالت کلی ارزهای دیجیتال با شریعت سازگاری چندانی ندارند.

در این بین ارزهای دیجیتال با پشتوانه طلا کاملا مطلوب و بدون اشکال فرض می‌شوند؛ زیرا ویژگی اصلی مالکیت در پول دیجیتال مبنی بر طلا است. پس قابلیت لغو ربا در آن وجود دارد. انصاف، اصول عدالت، امکان اندازه‌گیری ارزش، ذخیره ارزش، ریشه کن سازی غرار و… از مهم‌ترین و اساسی‌ترین ویژگی‌های پول دیجیتال با پشتوانه طلا است.

حکم شرعی قراردادهای فارکس و لوریج اعطایی چیست؟

حتی اگر قراردادهای این سیستم ها و این شبکه ها صدردرصد صحیح باشد و هیچ گونه اشکال شرعی نداشته باشد (که چنین فرضی بعید است) لیکن در صورتی که ارتباط با این کارگزاران اینترنتی باشد عمل به این قراردادها و تعهدات شان هیچ گونه تضمینی ندارد.

همچنین مطالبی که شما بیان کرده اید روشنگر این است که این کارگزاران  قبل از این که نفع شما را در نظر بگیرند به فکر سود خود هستند و بعید است کسی باور کند که آنان سود خود را فدای سود سرمایه گذار کنند.

در این سیستم ها سرمایه گذار تمام اطلاعات مربوط به چگونگی تجارت خود را تنها از طریق “مارکت میکر” دریافت می کند که معلوم نیست تا چه حد این اطلاعات واقعی باشد.

اما در رابطه با اعطای اعتبار (لوریج) برای خرید بیش از مقدار سرمایه، گرچه نفس این کار و استفاده از چنین اعتباراتی اشکال ندارد اما این مطلب نیز بسیار جای تأمل دارد؛ زیرا چنین افراد و سیستم‌هایی همیشه به فکر سود خود می باشند.

نگاه علمای موافق به احکام شرعی در معاملات ارز دیجیتال

برای کسب اطمینان از حکم شرعی خرید و فروش ارز دیجیتال، ابتدا باید دید مراجع تقلید موافق و مخالف این معاملات را مورد بررسی قرار دهید. در هیچ کدام از منابع دینی به مضوعاتی همچون رمز ارزها اشاره مستقیمی نشده است. در استخراج ارزهای دیجیتال، استخراج کنندگان از نتیجه استخراج خود اطمینانی ندارند. به همین دلیل دید بسیاری از افراد نسبت به این کار، قمار است.

طبق قاعده لاضرر؛ یکی از قواعد مهم و معروف فقهی، هر حکمی که نتیجه آن به ضرر یک فرد یا عموم جامعه باشد، در اسلام نفی شده است. البته تا این لحظه هیچ موضوعی مبنی بر ضرر و زیان جوامع اسلامی بر اثر خرید و فروش ارزهای دیجیتال مطرح نشده است. بر اساس قاعده نفی سبیل، تا زمانی که دلایل منطقی برای اثبات شبهات ارائه نشود، نمی‌توان حکم رد ارزهای دیجیتال را به صورت قطعی صادر کرد.

• دیدگاه حضرت آیت الله خامنه‌ای:

دقت داشته باشید آیت الله خامنه‌ای از همان ابتدای ارائه ارزهای دیجیتال تا به اکنون فتوایی به صورت رسمی ارائه نکرده‌اند. تنها پیشنهاد وی، انجام کارها و فعالیت‌‌ها در چهارچوب قوانین است.

• نظر حضرت آیت الله سیستانی:

با توجه به شبهات و پیچیدگی‌های موجود در بازار رمز ارزها، نظر و پیشنهاد آیت الله سیستاتی، رعایت نکات احتیاطی در معاملات ارزهای دیجیتال است.

• دیدگاه حضرت آیت الله هاشمی شاهرودی:

آیت الله هاشمی شاهرودی به دلیل وجود ابهامات در معاملات رمز ارزها، استفاده از آن‌ها را جایز و شرعی نمی‌داند.

• نظر حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی:

بر اساس نظر آیت الله همدانی، ورود به چنین معاملاتی جایز و درست نیست.

• دیدگاه حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی:

طبق نظر آیت الله زنجانی، در صورتی که وجه دریافتی در مقابل کار حلال باشد، هیچ اشکال شرعی در آن وجود ندارد. ولی اگر وجه دریافتی در ازای کار خلاف قانون باشد، حرام است.

• نظر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی:

دید آیت الله مکارم شیرازی به دلیل وجود ابهامات زیاد در ارزهای دیجیتال، خرید و فروش و معاملات آن‌ها را جایز نمی‌داند.

• دید حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی:

بر اساس نظر آیت الله گلپایگانی بیت ‌کوین دارای مالکیت نیست. به همین دلیل آن را قابل خرید و فروش نمی‌داند. البته اگر بیت کوین را به فردی نامسلمان داده و در ازای آن وجهی دریافت کنید، دارای اشکال نیست.